Zapisz na liście zakupowej
Stwórz nową listę zakupową

Pierwsza pomoc na strzelnicy

2024-08-07
Pierwsza pomoc na strzelnicy

Strzelnica to miejsce, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem. Jednak pomimo zachowania wszelkich środków ostrożności, wypadki się zdarzają, dlatego kluczowe jest, aby każdy strzelec wiedział, jak udzielać pierwszej pomocy. Z tego samego powodu, apteczki pierwszej pomocy to podstawowe wyposażenie każdej strzelnicy. W artykule tym omówimy, jak postępować w sytuacjach kryzysowych na strzelnicy oraz jakie wyposażenie medyczne jest niezbędne. Warto napomknąć, że każda osoba posiadająca legitymację prowadzącego strzelanie jest zobligowana do przejścia kursu pierwszej pomocy przedmedycznej, potwierdzając zdobytą wiedzę podczas egzaminu. Czyli w teorii zawsze kiedy strzelamy, jest z nami ktoś, kto nabył odpowiednie umiejętności do reagowania na zdarzenia wymagające pierwszej pomocy.

 

Spis treści:

 

Czy strzelectwo to sport niebezpieczny?

Wśród ludzi bez doświadczenia w strzelectwie panuje przekonanie, że tak. Czy jednak na pewno tak właśnie jest? Wiadomo, broń palna to narzędzie, którym łatwo wyrządzić krzywdę. Jednak strzelectwo jest sportem o niskim wskaźniku urazów. Piłkarze czy koszykarze są bardziej narażeni na poważne kontuzje lub urazy niż strzelcy. Mimo to, na strzelnicach zdarzają się wypadki. W mediach raz na jakiś słyszymy o wypadkach z bronią, w tym również wypadkach ze skutkiem śmiertelnym. Zanim jednak uznamy strzelectwo za sport wysokiego ryzyka, warto przyjrzeć się przyczynom tych zdarzeń.

Większość najgorszych wypadków wynika po prostu z łatwości dostępu do broni na strzelnicy, gdzie uczestnik strzelania nagle kieruje broń w stronę innych osób. Przykładem jest tu śmierć słynnego amerykańskiego snajpera, Chrisa Kyle'a. Chociaż takie sytuacje to raczej zabójstwa, a nie wypadki związane z uprawianiem sportu.

Najczęstszą przyczyną wypadków jest lekceważenia zasad bezpiecznego obchodzenia się z bronią. Zdarzają się postrzały, gdy ktoś manipuluje przy broni wbrew zasadom, zagląda do lufy, czy kieruje ją w swoją lub czyjąś stronę dla „zabawy”. Są to sytuacje, których można by uniknąć, gdyby przestrzegano zasad bezpiecznego posługiwania się bronią i regulaminu strzelnicy. Jeśli tylko pamięta się o obowiązujących zasadach, a także stosuje się do nich, strzelectwo jest sportem praktycznie bezpiecznym.

 

Udzielenie pomocy medycznej na strzelnicy

Aspekty prawne

Każda osoba, która znajduje się na strzelnicy, ma prawny obowiązek udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanym. Jest to nie tylko wymóg moralny, ale również prawny. Zgodnie z polskim prawem, nieudzielenie pomocy osobie znajdującej się w bezpośrednim niebezpieczeństwie utraty życia lub zdrowia jest przestępstwem.

Najważniejsze jednak jest, aby pierwszej pomocy przedlekarskiej udzielała osoba jak najbardziej wykwalifikowana w tym zakresie. Co to oznacza w praktyce? Chodzi o to, że jeśli jesteśmy prowadzącym strzelanie i komuś stanie się krzywda, to teoretycznie my jesteśmy zobowiązani zapewnić pierwszą pomoc. Często jednak gdy strzelamy w większej grupie, może okazać się, że wśród nas jest ratownik medyczny lub osoba posiadająca większe kwalifikacje - warto wtedy, aby to ta osoba zajęła się czynnościami medycznym. Dzięki temu my możemy wezwać odpowiednie służby oraz zabezpieczyć miejsce wypadku, żeby nikomu innemu nic się nie stało - w końcu to my odpowiadamy za bezpieczeństwo nasze i wszystkich strzelających.

Numery alarmowe

W razie wypadku na strzelnicy (i nie tylko) pierwszą czynnością powinien być jak najszybszy kontakt z odpowiednimi służbami ratunkowymi. Pamiętaj o numerach alarmowych:

112 – numer alarmowy obowiązujący w całej Unii Europejskiej.

999 – pogotowie ratunkowe.

Pamiętajmy, że w każdej sytuacji, którą tutaj opisujemy, najważniejsze będzie wezwanie zespołu ratownictwa medycznego. Powinna to być zawsze pierwsza rzecz, którą wykonujemy w razie groźnego wypadku (nie mówimy tutaj o zacięciu się zamkiem pistoletu, czy wbitej drzazdze).

 

Jak udzielić pierwszej pomocy?

Postępowanie z osobą nieprzytomną:

  1. Ocena stanu poszkodowanego: Sprawdź, czy poszkodowany jest przytomny i reaguje na bodźce.
  2. Udrożnienie dróg oddechowych: Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, należy udrożnić jego drogi oddechowe poprzez odchylenie głowy i uniesienie brody.
  3. Sprawdzenie oddechu: Przez 10 sekund sprawdzaj, czy poszkodowany oddycha (obserwuj ruchy klatki piersiowej, nasłuchuj dźwięków oddechu).
  4. Pozycja bezpieczna: Jeśli poszkodowany oddycha, ale jest nieprzytomny, ułóż go w pozycji bezpiecznej.

Postępowanie przy resuscytacji:

  1. Rozpoczęcie resuscytacji: Jeśli poszkodowany nie oddycha, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO):
    • 30 uciśnięć klatki piersiowej na głębokość około 5-6 cm
    • 2 wdechy ratunkowe
  2. Kontynuowanie RKO: Kontynuuj resuscytację do momentu przybycia służb ratunkowych lub odzyskania oddechu przez poszkodowanego.
Pomoc medyczna na strzelnicy - postępowanie przy AED

Postępowanie przy AED:

Czym jest AED?

Automatyczny defibrylator zewnętrzny (Automated External Defibrillator), w skrócie AED to urządzenie służące do przeprowadzenia defibrylacji u osoby, u której wystąpiło nagłe zatrzymanie krążenia (NZK). Nagłe zatrzymanie krążenia jest stanem, w którym serce niespodziewanie przestaje skutecznie pompować krew, co prowadzi do ustania krążenia krwi i natleniania organizmu. Bez szybkiej interwencji, taki stan może prowadzić do śmierci w ciągu kilku minut.

Jak działa AED?

AED działa poprzez analizę elektrycznej aktywności serca i, jeśli to konieczne, dostarczenie kontrolowanego impulsu elektrycznego w celu przywrócenia prawidłowego rytmu serca.

Funkcje AED

AED to zaawansowane, ale proste w użyciu urządzenie, które może być obsługiwane przez osoby bez wykształcenia medycznego. Dzięki wykorzystanej technologii samo analizuje rytm serca i informuje nas, co powinniśmy robić, aby zapewnić skuteczne działanie.

  • Analiza rytmu serca: Po przyklejeniu elektrod do klatki piersiowej poszkodowanego, AED automatycznie analizuje rytm serca, aby określić, czy konieczna jest defibrylacja.
  • Podawanie defibrylacji: Jeśli AED wykryje rytm serca wymagający defibrylacji, urządzenie generuje i dostarcza odpowiedni impuls elektryczny.
  • Instrukcje głosowe i wizualne: AED udziela jasnych instrukcji głosowych i/lub wizualnych, prowadząc użytkownika krok po kroku przez cały proces ratunkowy.

Proces używania AED

  1. Lokalizacja AED: Zlokalizuj najbliższy defibrylator AED.
  2. Przygotowanie urządzenia: Większość AED włącza się automatycznie po otwarciu pokrywy lub naciśnięciu przycisku. Następnie postępuj zgodnie z instrukcjami głosowymi.
  3. Przyklejenie elektrod: Elektrody defibrylatora są przyklejane do klatki piersiowej poszkodowanego zgodnie z ilustracjami na elektrodach. Jedna elektroda jest umieszczana pod prawym obojczykiem, a druga na lewej stronie klatki piersiowej, poniżej poziomu serca.
  4. Analiza rytmu serca: Po przyklejeniu elektrod, AED automatycznie analizuje rytm serca poszkodowanego.
  5. Podanie defibrylacji: Jeśli AED wykryje rytm wymagający defibrylacji, użytkownik zostanie poinstruowany, aby upewnić się, że nikt nie dotyka poszkodowanego, a następnie nacisnąć przycisk defibrylacji.
  6. Kontynuacja resuscytacji: Po dostarczeniu impulsu, AED będzie kontynuował monitorowanie rytmu serca i udzielał dalszych instrukcji, takich jak kontynuowanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO).

 

Postępowanie przy ranach i krwotokach:

W czasie opatrywania ran należy pamiętać o stosowaniu rękawiczek gumowych. Jeśli krwotok z ran skóry jest lekki, krew sączy się kroplami. Krwotok ustaje zwykle samoistnie po kilku minutach, gdy skrzep powstający w miejscu krwawienia zamknie ubytek naczynia. Na czas transportu tego typu ranę należy zabezpieczyć jałowym opatrunkiem. Jednak jak reagować na takie lekkie zranienia raczej każdy wie - a co w sytuacji, w której musimy opatrzyć naprawdę groźną ranę?

  1. Zawsze należy zacząć od oceny krwawienia - określ, czy krwawienie jest lekkie, umiarkowane czy ciężkie (skupimy się tutaj na silnym krwotoku).
  2. Stwierdzamy silny krwotok (krew wypływa z rany ciągłym strumieniem lub tryska pulsując).
  3. Należy natychmiast zatamować krwotok, stosując miejscowy ucisk rany. W przypadku bardzo silnych krwotoków z dużych ran może być konieczny ucisk dużej okolicznej tętnicy. Na kończynie górnej najczęściej jest to tętnica ramienna, a na kończynie dolnej - tętnica udowa. Na strzelnicy powinniśmy być wyposażeni w stazę taktyczną, zakładamy ją jak najwyżej na kończynie i zakręcamy na maksa (i jeszcze trochę). Na białym materiale, którym zabezpieczamy krępulec, zapisujemy godzinę założenia.
  4. Ranę należy przykryć jałowym gazikiem i przymocować go bandażem. Na rany silnie krwawiące oprócz gazika nakłada się elastyczną poduszeczkę wykonaną np. z drugiego opatrunku osobistego, złożonej gazy lub bandaża. Całość opatrunku umocowuje się ciasno zwojami bandaża. Poduszeczka – uciskając ranę i jej okolicę – wpływa na zmniejszenie światła okolicznych naczyń, co powoduje zatrzymanie krwawienia. W takiej sytuacji warto zaopatrzyć się w opatrunek indywidualny, który łączy poduszeczkę z bandażem.

Zakładając opatrunek uciskowy, należy pamiętać, aby przy zaciskaniu zwojów opaski nie doprowadzić do zastoju krwi w bardziej odległej od opatrunku części kończyny. Nie wolno stosować opasek prowizorycznych (sznurka, liny, kabla elektrycznego, itp.). Opaska musi być szeroka i nieco elastyczna. Zastój powstaje wtedy, gdy żyły powierzchowne zostaną zaciśnięte, a główne tętnice, głębiej położone, zachowują drożność i nadal pompują krew do tej części kończyny. Krew nie ma drogi odpływu, więc następuje przepełnienie naczyń i nasilenie krwotoku, zaś kończyna przybiera kolor siny. Pamiętajmy, że nie powinniśmy ściągać opaski. Może to zrobić dopiero zespół ratownictwa medycznego.

W pojedynczych przypadkach nie można zakładać na krwawiącą ranę typowego opatrunku uciskowego. Te przypadki to:

  • rana, w której utkwiły ciała obce,
  • otwarte złamanie,
  • krwotok z rozległej powierzchni rany.

 

Jak pomóc sobie w razie postrzału?

Rana postrzałowa to poważne uszkodzenie ciała. Choć wylot i wlot rany mogą wydawać się niewielkie, zniszczenia wewnętrzne są zazwyczaj znacznie poważniejsze. Dlatego tak ważne jest odpowiednie opatrzenie rany postrzałowej.

Rany postrzałowe można podzielić na trzy główne typy:

  • Rany przestrzałowe - mają wlot, kanał rany i otwór wylotowy.
  • Rany ślepe - mają wlot i kanał rany, ale brak otworu wylotowego.
  • Rany rykoszetujące - pocisk odbija się od twardej struktury (np. kości), zmieniając kierunek. Może opuścić ciało lub pozostać wewnątrz, nie tworząc otworu wylotowego.

Jak postępować z raną postrzałową?

  1. Ocena stanu poszkodowanego - sprawdź, czy poszkodowany reaguje. Możesz lekko potrząsnąć go za ramiona i głośno zapytać, czy cię słyszy. Jeśli nie reaguje i nie oddycha, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO) zgodnie z wytycznymi pierwszej pomocy. Pamiętaj, że w razie postrzału natychmiast wezwij pomoc medyczną, dzwoniąc na numer 112.
  2. Zatrzymanie krwotoku - postaraj się jak najszybciej zatamować krwotok. Użyj jałowego opatrunku lub, w razie jego braku, ręcznika czy kawałka materiału z odzieży. Silnie uciskaj ranę. Jeśli rana znajduje się na kończynie, unieś ją powyżej poziomu serca, aby zmniejszyć krwawienie. W najwyższym punkcie rany załóż i mocno zaciśnij stazę taktyczną. Jeśli jednak rana postrzałowa znajduje się na klatce piersiowej, oczyść ranę oraz przyklej opatrunek okluzyjny Chest Seal według instrukcji. W przypadku rany postrzałowej brzucha, najważniejsze jest tamowanie krwawienia do przyjazdu służby medycznej. Jeśli opatrunek nasiąknie krwią, nie usuwaj go. Dodaj kolejne warstwy opatrunku lub materiału. Usunięcie zakrwawionego materiału może narażać ranę na infekcje.
  3. Stabilizacja kończyn - rana postrzałowa kończyny często wiąże się ze złamaniem kości. Pamiętaj o odpowiedniej stabilizacji kończyn poszkodowanego, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom.
  4. Utrzymanie ciepłoty ciała - utrzymanie ciepłoty ciała poszkodowanego jest kluczowe. Okryj go kocem, ubraniem lub folią termoizolacyjną, aby zapobiec wychłodzeniu.
Wyposażenie apteczki na strzelnicę

Wyposażenie apteczki

Jak dobrze skompletować apteczkę pierwszej pomocy na strzelnicy?

Apteczka powinna być dobrze wyposażona i odpowiednio skompletowana, aby umożliwić natychmiastową interwencję w razie wypadku. Poniżej znajdziesz wskazówki dotyczące kompletowania apteczki pierwszej pomocy na strzelnicę, które pomogą ci zapewnić bezpieczeństwo sobie i innym.

Kluczowe elementy apteczki pierwszej pomocy:

  1. Opatrunki i gaza:
    • Opatrunki na rany: Rany postrzałowe wymagają szybkiego opatrzenia, dlatego w apteczce powinny znaleźć się różne rodzaje opatrunków, takie jak gaza jałowa, opatrunki chłonne (np. opatrunek indywidualny wodoszczelny) i hydrożelowe (np. sterylny opatrunek hydrożelowy BurnTec).
    • Gazy: Służą do tamowania krwotoków oraz oczyszczania ran. Warto mieć różne rozmiary i typy gazy, w tym specjalistyczne gaziki nasączone antyseptykiem.
  2. Stazy taktyczne (np. staza taktyczna CAT Combat Application Tourniquet): Niezbędne do tamowania krwotoków z kończyn. Powinny być łatwo dostępne i każdy użytkownik strzelnicy powinien umieć je stosować.
  3. Opatrunki okluzyjne
    • Opatrunki na rany klatki piersiowej: Ważne w przypadku ran, które mogą prowadzić do odmy opłucnowej. Opatrunki te pomagają uszczelnić ranę i zapobiec dalszemu pogarszaniu się stanu poszkodowanego.
  4. Podstawowe narzędzia
  5. Środki do dezynfekcji
    • Antyseptyki: Alkoholowe chusteczki do dezynfekcji rąk i powierzchni wokół rany.
    • Roztwory antyseptyczne: Do przemywania ran.
  6. Podstawowe leki
    • Leki przeciwbólowe: Ibuprofen, Paracetamol.
    • Leki przeciwalergiczne
  7. Folia termoizolacyjna (np. folia NRC): Pomaga w utrzymaniu ciepłoty ciała poszkodowanego, co jest kluczowe w zapobieganiu wstrząsowi.
  8. Rękawiczki jednorazowe: Ważne dla ochrony zarówno poszkodowanego, jak i osoby udzielającej pomocy - chronią przed zakażeniem.
Kluczowe elementy apteczki pierwszej pomocy

Personalizacja apteczki

Organizacja i dostosowanie apteczki do indywidualnych potrzeb jest równie ważne, co jej zawartość. Powinieneś dobrze wiedzieć, gdzie i w jaki sposób masz ułożone wyposażenie medyczne. Jeśli trenujesz w grupie, każdy z was powinien w podobny sposób układać sprzęt ratowniczy, aby w sytuacjach stresowych mieć do niego jak najszybszy i intuicyjny dostęp. Dobrze by było także, aby każda osoba korzystająca ze strzelnicy była chociaż minimalnie przeszkolona w zakresie korzystania z dostępnych środków.

Zalecenia dotyczące treningu

Posiadanie odpowiednio skompletowanej apteczki to tylko jedna strona medalu. Kluczowe jest również umiejętne wykorzystanie jej zawartości. Co z tego, że mamy apteczkę wyposażoną w najnowsze opatrunki i najwyżej jakości sprzęt medyczny, jeśli nie będziemy umieć z nich korzystać. Warto regularnie uczestniczyć w kursach pierwszej pomocy oraz specjalistycznych szkoleniach z zakresu taktycznego udzielania pomocy (TCCC). Firmy oferujące takie szkolenia często udostępniają również materiały edukacyjne i symulatory ran, które pomagają w praktycznym przyswajaniu wiedzy.

Jeśli jednak mamy tylko podstawowy zakres wiedzy, ale i tak chcemy być przygotowani (bo może akurat będzie ktoś, kto będzie umiał tego użyć), to dobrym wyborem są gotowe zestawy - na przykład firmy Medaid - takie jak: apteczka wojskowa z wyposażeniem Typ 770. Dzięki takiemu rozwiązaniu mamy gotowy zestaw do udzielenia pierwszej pomocy w większości incydentów mogących spotkać nas na strzelnicy.

 

Podsumowanie

Bezpieczeństwo na strzelnicy to priorytet, dlatego każdy uczestnik powinien być przeszkolony w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Pomimo że ten sport postrzegany jest jako niebezpieczny, cechuje się niższym wskaźnikiem urazów niż inne, o ile przestrzegane są zasady bezpieczeństwa. W razie wypadku trzeba działać tak, jak w każdej innej krytycznej sytuacji, czyli kluczowa jest natychmiastowa reakcja - od oceny stanu poszkodowanego, przez resuscytację, po użycie AED i tamowanie krwotoków. Wyposażenie medyczne, takie jak stazy taktyczne, opatrunki okluzyjne oraz dobrze zorganizowana apteczka, odgrywają tu kluczową rolę. Warto chociaż raz w naszej karierze strzeleckiej odbyć szkolenia z zakresu pierwszej pomocy i TCCC. Odpowiednie wyposażenie może uratować życie, dlatego każdy użytkownik strzelnicy powinien być na to przygotowany.

 

Sprawdź nasze kategorie:

Zapoznaj się również z artykułem: 

Pokaż więcej wpisów z Sierpień 2024

Polecane

pixelpixelpixelpixelpixelpixelpixelpixelpixel