Blackout

Blackout - co to znaczy, czy grozi Polsce, jak się przygotować? 

Blackout to całkowita przerwa w dostawie energii elektrycznej. Może być spowodowana przez różne czynniki, takie jak warunki pogodowe, cyberataki, awaria w systemie elektroenergetycznym, atak terrorystyczny, etc. W takim razie czy Polsce grozi blackout? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, jednakże eksperci twierdzą, że ryzyko blackoutu w Polsce jest niskie, ale nie zerowe. Głównym zagrożeniem jest awaria w systemie elektroenergetycznym, ale podejmowane są działania zwiększające odporność sieci na awarie, nie mniej niemożliwe jest całkowite ich zabezpieczenie. W przypadku wystąpienia czasowego kryzysu energetycznego sparaliżowane zostaną tak ważne instytucje jak szpital, stacja benzynowa czy instytucja bankowa. Nie posiadając więc gotówki niemożliwe będzie zapłacenie za niezbędne produkty kartą lub inną cyfrową formą płatności. Pojawią się również problemy komunikacyjne, zarówno kolejowe jak i te samochodowe, wywołane brakiem paliwa (o działaniu lotnisk i lataniu samolotem nawet nie trzeba wspominać). Podstawowe zakupy w pobliskim sklepie, również mogą okazać się mocno problematyczne. Warto więc przeczytać poniższy artykuł, w którym odpowiemy na wiele istotnych pytań dotyczących samego blackoutu, jak i postaramy się pomóc i przygotować na ewentualną przerwę w dostępie do elektryczności.

Co to jest Blackout? 

Blackout, czasami nazywany zaciemnieniem, to nagłe odcięcie w dostawie prądu, spowodowane wydarzeniem losowym naturalnym lub antropogenicznym, albo celowym działaniem człowieka. Blackout to poważne zagrożenie, które może mieć znaczący wpływ na nasze życie. Warto przygotować się na taką ewentualność, aby w razie potrzeby móc poradzić sobie z jej skutkami. Jest niczym innym jak całkowitym brakiem dostaw energii energetycznej do mieszkań, domów i gospodarstw co w przypadku, krótkotrwałej przerwy nie jest niczym dziwnym jednak przedłużająca się, poważna awaria mająca różne przyczyny może budzić niepokój.

Blackout – przyczyny 

Blackout w Polsce może mieć różne podłoże, między innymi takie jak awaria w systemie elektroenergetycznym, zwarcie w linii przesyłowej, uszkodzenie turbiny w elektrowni, które mogą spowodować uszkodzenie infrastruktury elektroenergetycznej prowadzące do przerwy lub braku dostępu do energii elektrycznej. 

Blackoutu można się spodziewać w przypadku przeciążenia sieci elektroenergetycznej z powodów naturalnych takich jak ekstremalne temperatury lub wydarzenia pogodowe. Zaliczamy do nich obfite opady śniegu, gwałtowne wiatry spowodowane huraganami, powodzie, lub trzęsienia ziemi. Mogą one uszkodzić infrastrukturę elektroenergetyczną, co może doprowadzić do zerwania sieci energetycznej lub awaryjnego wyłączenia elektrowni i w efekcie przerwy w dostawie prądu. 

W przypadku działań człowieka może to być mało prawdopodobny, ale zawsze możliwy błąd ludzki, który pozostanie niezauważony aż do momentu kryzysu. Mogą to też być działania celowe, związane z terroryzmem lub prowadzeniem wojny hybrydowej. Ataki terrorystyczne lub cyberataki mogą być wykorzystane do celowego uszkodzenia infrastruktury elektroenergetycznej. W przypadku ataku terrorystycznego może dojść do fizycznych uszkodzeń urządzeń lub linii przesyłowych. Cyberataki mogą natomiast spowodować zakłócenia w pracy systemów sterujących siecią elektroenergetyczną. 

Blackout może mieć poważne konsekwencje dla społeczeństwa. Może spowodować zakłócenia w funkcjonowaniu zakładów pracy, szpitali, urzędów i innych instytucji. Może również doprowadzić do strat materialnych i zagrożenia bezpieczeństwa ludzi.

Blackout - ile może trwać? 

Im szybciej uda się usunąć przyczynę blackoutu, tym mniej będzie jego skutków ubocznych. Dlatego tak ważne jest, aby system elektroenergetyczny był stale monitorowany i aby istniały procedury postępowania w przypadku awarii. Czas trwania blackoutu może wynosić od kilku godzin do kilku lub kilkunastu dni. W przypadku kataklizmu naturalnego czas trwania blackoutu może być jeszcze dłuższy, nawet do kilku tygodni.

Najgłośniejsze blackouty w historii 

Wśród najgłośniejszych awarii energetycznych na przestrzeni ostatnich lat warto przytoczyć spowodowany obfitymi opadami śniegu i wichurami blackout w Szczecinie w 2008 roku. Trwał on wówczas kilkanaście godzin, a mieszkańcy byli odcięci od energii elektrycznej i nie mieli możliwości korzystania z placówek bankowych, bankomatów, sklepów czy stacji benzynowych. Również transport kolejowy był mocno utrudniony a placówki szkolne i urzędy zamknięte. Ponadto, w XXI wieku poza granicami RP miały miejsce kolejno 3 poważne blackouty, w 2003 roku awaria energetyczna na terenie Ameryki Północnej i Kanady, która objęła ponad 50 mln ludzi i spowodowana była pożarem roślinności w pobliżu linii energetycznej. Również w 2003 na terenie Włoch sieć tranzytowa uległa przegrzaniu i przeciążeniu. W 2012 w Indiach miało miejsce wyłączenie prądu wskutek długotrwałej suszy i konieczności nawadniania pól uprawnych doprowadzając finalnie do przymusowego wyłączenia prądu i odcięcia od niego ponad 650 mln ludzi.

Czy Polsce grozi blackout? 

Eksperci twierdzą, że prawdopodobieństwo wystąpienia tego zjawiska w naszym kraju jest niskie, jednakże nie można go całkowicie wykluczyć. Struktura polskiej sieci elektroenergetycznej oraz rezerwy mocy i paliwa, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa oraz Polska Grupa Energetyczna określają szanse na blackout jako małe. Kryzys energetyczny blackout może wydarzyć się zarówno w Polsce, kraju wysoko rozwiniętym jak i tym mniej. Bez względu jednak na położenie geograficzne i ramy czasowe, warto być przygotowanym na ewentualne przerwy w dostawie prądu lub całkowite, czasowe jego wyłączenie.

Co przygotować na Blackout? 

Przetrwanie blackoutu polega głównie na przygotowanych ówcześnie zapasach i spokojnym podchodzeniu do sytuacji. Należy mieć w miejscu zamieszkania podstawowe zasoby oraz przeczekać go w miejscu bezpiecznym, najlepiej właśnie miejscu zamieszkania. 

Aby przygotować się na blackout należy zadbać o alternatywne metody rozwiązywania podstawowych problemów, jakich zwykłe sposoby zostaną utrudnione z powodu braku energii elektrycznej. Zwłaszcza chodzi o oświetlenie, zapas źródeł energii elektrycznej, żywność, wodę, a także ogrzewanie.

Jak się przygotować na blackout?

Poniżej postaramy się przedstawić niezbędny spis produktów, żelazną listę nie tylko przydatną podczas ewentualnej przerwy w dostawie prądu, ale i innych zagrożeń. Niedawne doświadczenia związane z pandemią COVID-19 dały populacji sporo do myślenia, warto więc po odrobieniu poprzedniej lekcji, do kolejnego wyzwania być lepiej przygotowanym.

Woda 

Jak wiadomo, woda to życie. Warto więc zgromadzić jej odpowiedni zapas na tzw. “czarną godzinę”. Blackout oznacza zarówno odcięcie od zapasów sklepowych jak i od sieci wodociągowej, przynajmniej czasowo. W związku z tym należy być przygotowanym na pozyskiwanie wody pitnej alternatywnymi metodami.

Fachowcy twierdzą, że powinniśmy mieć w domu stosowny zapas liczony jako 2 l wody na 24h na członka rodziny. W kryzysowych sytuacjach oczywiście możliwe jest filtrowanie wody z kałuży, pozyskiwanie deszczówki lub nawet ratowanie się wodą zgromadzoną w spłuczce przy WC. Polecamy więc zaopatrzyć się w filtry do uzdatniania wody, pomocne przy oczyszczaniu wody innej niż butelkowana, lub zakupić specjalną butelkę filtrującą zanieczyszczoną wodę. Filtry do wody w formie słomek, systemów przelewowych i pojemników służą oczyszczeniu dostępnej wody pod spożycie. Tabletki uzdatniające do wody również należy posiadać, aby móc przeprowadzić dokładniejszą dezynfekcję.

Oczyszczoną wodę należy mieć w czym przechowywać. Służą do tego różne pojemniki na wodę, opracowane pod kątem długotrwałego przechowywania jej i stosowania podczas wypraw. Niektóre modele bidonów, butelek, bukłaków i manierek posiadają możliwość zintegrowania z filtrami do oczyszczania wody. 

Połączenie dostępu do metod oczyszczania wody ze sposobami na jej przechowywanie zabezpiecza przed ryzykiem odwodnienia spowodowanym przez odcięcie zwyczajowych źródeł w czasie blackoutu.

Zapasy żywności 

Podobnie jak wodę pitną, warto zgromadzić odpowiedni zapas jedzenia przydatny na ciężki czas. Warto wybierać produkty z długą datą ważności, pożywne i sycące. Wszelkiego rodzaju puszki lub żywność liofilizowana to bardzo dobry pomysł. Opakowanie odporne jest na warunki atmosferyczne a zawartość ma długi okres przydatności. Również racje żywnościowe to dobra alternatywa do tradycyjnych konserw. Kompaktowo spakowane, nie zajmują wiele miejsca. Opracowywane one są w celu zapewnienia wysokoenergetycznej żywności niewymagającej skomplikowanej obróbki przed spożyciem. Są pożywne i nie wymagają używania elektryczności w procesie podgrzewania dzięki zastosowaniu bezpłomieniowych podgrzewaczy chemicznych działających pod wpływem odrobiny wody. Dodatkowo racje żywnościowe są długotrwałe i odporne na temperatury, dzięki czemu nie wymagają przechowywania w lodówce. 

Gotowanie

Możliwości gotowania w przypadku blackoutu są ograniczone poprzez odcięcie od zwykłych urządzeń, takich jak mikrofalówki, kuchenki elektryczne i gazowe, przynajmniej na czas wprowadzenia zasilania awaryjnego w sieci gazowniczej. W tej sytuacji przydatne są kuchenki turystyczne, wykorzystujące kartusze gazowe albo podgrzewacze. Umożliwiają one gotowanie niezależnie od zewnętrznych sieci i odznaczają się niewielkimi rozmiarami ułatwiającymi ich przechowywanie. Należy oczywiście zadbać, aby mieć zapas odpowiedniego paliwa.

Oświetlenie 

Źródło światła to jeden z istotniejszych elementów codziennej pracy w warsztacie, outdoorze czy nawet w trakcie zwykłych spacerów pod osłoną nocy. W sytuacji kryzysowej staje się jeszcze istotniejszy. Warto więc wybrać sprawdzoną latarkę zasilaną energooszczędną diodą LED. Ważne, aby jej źródłem zasilania były popularne ogniwa, ogólnodostępne lub takie, których zapasowe baterie w porę zgromadziliśmy w domostwie. Warto więc zwrócić uwagę np. na latarki akumulatorowe lub lampy kempingowe. W celu oświetlenia pomieszczenia lub innego miejsca, które stanowić może aktualne schronienie warto wybrać latarki kątowe. Ponadto, na uwagę zasługują również latarki czołowe, które oprócz łatwości montażu na głowie, hełmie czy czapce zapewniają mobilność dłoni i pozwalają precyzyjnie oświetlać dokładnie to miejsce, w które kierujemy wzrok. Profesjonalne modele latarek posiadają wiele trybów intensywności światła, co pozwala dopasować je pod względem czasu działania i skuteczności. Światła chemiczne sprawdzą się jako rezerwowe źródło oświetlenia, na wypadek wykończenia się baterii w latarkach i lampach. Pomogą one oświetlić przestrzeń, aby móc się po niej bezpiecznie poruszać.

Ciepło i ogień

Światło to jeden z kluczowych elementów przetrwania. Podobnie jak ogień, dający nadzieję i pozwalający się ogrzać. Warto więc w piwnicy lub domku przy ogrodowym mieć schowaną kuchenkę nie wymagającą używania prądu w celu podgrzania pożywienia jak i piecyk i zapas chrustu. Gałęzie i patyki rzecz jasna zawsze można pozyskać z blisko dostępnych drzew, niemniej pamiętać należy, że nie tylko my wpadniemy na taki pomysł. 

Ogrzewacze chemiczne to prosty i wygodny sposób na utrzymanie komfortu termicznego. Pozwalają one ogrzać części ciała najbardziej podatne na wychłodzenie, zwłaszcza stopy i dłonie. Przeznaczone są do stosowania podczas wędrówek i jako zapasy survivalowe, oraz odznaczają się długą trwałością, wynoszącą często pomiędzy 6 a 12 godzinami.

Zadbanie o źródło ognia jest bardzo ważne w przypadku blackoutu. Może być ono potrzebne zarówno w celu ogrzania się jak i gotowania. Dlatego warto zainwestować w zapalniczki benzynowe i zapałki, które mogą nam posłużyć w przypadku kryzysu. Zapałki survivalowe odznaczają się długą trwałością i odpornością na warunki zewnętrzne, a zabezpieczane są przez hermetyczne opakowania, chroniące je przed uszkodzeniem. Zapalniczki są bardzo wygodne w użyciu, ale warto zadbać o zasób odpowiedniego paliwa, jakim może być dedykowana benzyna lub gaz.

Nocleg

Blackout w Polsce kojarzy się zwłaszcza z nocą i sezonem jesienno-zimowym. Aby przygotować się na przetrwanie zaciemnienia w takiej sytuacji, należy zadbać o bezpieczny sen. Posłużą temu śpiwory i karimaty, opracowane pod kątem zabezpieczenia użytkownika przed wychłodzeniem przez noc. Izolują one przed zimnem idącym od strony ziemi oraz wiatrem i deszczem. W połączeniu tworzą warstwowe zabezpieczenie przed chłodem i wilgocią, zapewniając bezpieczny i spokojny sen.

Zasilanie awaryjne 

Każdy sprzęt elektroniczny potrzebuje zasilania. W zależności od jego rodzaju i przeznaczenia warto zaopatrzyć się w alternatywne źródło zasilania urządzeń akumulatorowych takich jak np. smartfon lub latarka umożliwiająca doładowanie akumulatora przez złącze USB. W tym celu warto wybrać pojemny powerbank. Jednocześnie, warto uzbroić się w zapasowe akumulatory, baterie do zasilenia latarek i innych przydatnych urządzeń. Odpowiednie baterie alkaliczne oraz akumulatory, litowo-jonowe lub litowo-polimerowe, służą zasilaniu przyrządów, które są bardzo przydatne w przetrwaniu blackoutu. Popularnymi ogniwami AA lub AAA zasilimy istotne urządzenia dnia codziennego, szczególnie ważne podczas pandemii, kryzysu energetycznego lub innej ekstremalnej sytuacji, np. radio czy glukometr lub ciśnieniomierz tak niezbędne dla osób starszych, lub schorowanych.

Pierwsza pomoc 

Dostęp do usług medycznych w przypadku blackoutu również jest bardzo utrudniony. Dlatego należy zadbać, aby być w tej materii jak najbardziej samowystarczalnym, do czego służą apteczki. Pozwalają one na zajęcie się podstawowymi problemami medycznymi, takimi jak zranienia powstałe w wyniku wypadków w ciemności albo podejmowanych czynności. Przydatne są zwłaszcza zestawy IFAK (Individual First Aid Kit, czyli Indywidualny Pakiet Medyczny), posiadające w sobie szeroką gamę opatrunków oraz charakteryzujące się wysoką ergonomią. Sprawia to, że popularne są w codziennym użytku, jako element zestawu Every Day Carry (EDC).

W przypadku artykułów pierwszej pomocy istotne jest pamiętanie o zabezpieczeniu odpowiedniej ilości leków niezbędnych do przeżycia. Dotyczy to zwłaszcza osób przewlekle chorych i starszych. Medykamenty takie jak tabletki od bólu głowy warto również mieć w nadmiarze w czeluściach domowej apteczki. W przypadku apteczki pierwszej pomocy przedmedycznej warto wybrać wyposażoną lub dokonać indywidualnej jej personalizacji pod względem preferowanych akcesoriów medycznych takich jak nożyczki, opatrunek hydrożelowy na oparzenia czy opatrunek indywidualny na obfite krwawienia. 

Narzędzia

Narzędzia znajdują zastosowanie na co dzień, ale to w momentach kryzysu mogą się okazać niezbędne.

Jednym z takich narzędzi są noże survivalowe, mogące występować w wersji z ostrzem stałym lub składanym. Są to skuteczne narzędzia do cięcia materiałów i drewna, krojenia żywności, a część z nich posiada w zestawie współdziałające z nimi krzesiwa, aby móc zaprószyć ogień.

Podobną funkcję, chociaż poszerzoną o dodatkowe role, spełniają scyzoryki. Są one poręczne i skuteczne. Popularne są jako elementy zestawów EDC. W zależności od ilości narzędzi mogą służyć do przecinania materiałów, piłowania drewna, otwierania butelki i puszek, a nawet jako element zestawu do szycia.

Narzędzia wielofunkcyjne multitool, oferują szeroką gamę możliwości. Dzięki temu, że łączą w sobie po kilkanaście funkcji, sprawdzają się w wielu działaniach, jakie mogą być podejmowane w przypadku blackoutu tak jak np. obsługa klem w samochodzie, aby przygotować go do użytku jako źródło zasilania, otwieranie puszek z racjami żywnościowymi czy cięcie różnych materiałów.

Specjalne zestawy survivalowe to połączenie najbardziej potrzebnych w przetrwaniu przedmiotów, zabezpieczonych przed wpływem czynników zewnętrznych za pomocą hermetycznych opakowań. W środku znajdują się takie elementy jak zapałki, tabletki paliwa stałego, podstawowe narzędzia, mogą również być folie termoizolacyjne, lusterka sygnałowe i instrukcje postępowania. Zestawy takie opracowane są, aby zapewnić użytkownikowi środki, jakie posłużą mu do rozwiązywania najbardziej palących problemów napotykanych w przypadku sytuacji kryzysowej, jednocześnie nie przeszkadzając mu zbytnio.

Radiokomunikacja 

Urządzenia radiotelekomunikacyjne, w przypadku kryzysu jak i podczas zajęć taktycznych jednostek wojskowych stanowią podstawę komunikacji i przekazywania informacji. Zasilane bateryjnie, przekazują sygnał przy pomocy częstotliwości radiowych. To dzięki nim, w sytuacji kryzysowej, dowiemy się o planowanych działaniach ewakuacyjnych lub długości trwania awarii. W tej roli sprawdzą się krótkofalówki z funkcją FM, pozwalającą na odbiór i nasłuch stacji radiowych. Dzięki nim można śledzić rozwój sytuacji i być na bieżąco z komunikatami sztabów kryzysowych, jakie pojawiać się będą na falach głównych stacji radiowych.

Wezwiemy też pomoc lub poinformujemy o zdarzeniu. Krótkofalówki przydadzą się także podczas pieszych wędrówek w poszukiwaniu pożywienia. Do tego mogą one służyć jako źródło komunikacji pomiędzy użytkownikami, pozwalające utrzymać kontakt i organizować działania.

Samoobrona 

Jeżeli posiadasz pozwolenie na broń, ten akapit zdecydowanie Cię nie dotyczy. Jeżeli jednak nie, a czujesz się zagrożony, polecamy zapoznanie się z ofertą artykułów poświęconych samoobronie. Pałka teleskopowa, gaz pieprzowy lub paralizator, to skuteczne narzędzia do odstraszenia i obezwładniania agresora, a ten może pojawić się znienacka, w poszukiwaniu jedzenia lub leków. Kryzysowe sytuacje często uaktywniają także szabrowników, chcących się wzbogacić. Samoobrona to fundament bezpieczeństwa, poprawia również komfort psychiczny, wiedząc, że na czas zaciemnienia nie jest się bezbronnym. Nie zwlekaj więc i już dziś wybierz produkty odpowiadające Twoim potrzebom.

Obserwacja 

Urządzenia takie jak noktowizory i termowizory pozwalają na prowadzenie obserwacji w ciemności, która towarzyszy blackoutowi. Służą one poprawie bezpieczeństwa i umożliwiają skuteczne poruszanie się po zmroku, bez zwracania na siebie uwagi.

Odmierzanie czasu

Podczas blackoutu ważne jest posiadanie pewnego sposobu na odmierzanie czasu. Wojskowe i survivalowe zegarki opracowane są pod kątem zapewnienia tej potrzeby, bez względu na warunki. Niektóre z modeli posiadają tarcze dzielone na kilka pól, każde o innej funkcji, oraz wskazówki i oznaczenia malowane fluorescencyjnym materiałem, umożliwiającym odczytanie ich w ciemności.

Notatki

Warto również zadbać o zasoby pozwalające na klasyczne wykonywanie notatek. Sprawdzą się zwłaszcza notesy wodoodporne, wykorzystywane w survivalu i siłach zbrojnych. Posiadają one kartki zabezpieczone przed wilgocią, przy jednoczesnym dobrym chłonięciu tuszu i przyjmowaniu grafitu.

Notatki i checklisty należy mieć czym stworzyć i odhaczać. Oferta długopisów i ołówków to wybór odpornych na warunki zewnętrzne narzędzi, sprawdzonych w działaniach przez żołnierzy i podróżników. W połączeniu z notesami stanowią one pewny zestaw pod robienie zapisków w trakcie kryzysu.

Jak przetrwać Blackout?

Bez względu czy Polsce grozi blackout, czy też nie warto jest być przygotowanym na różne scenariusze, w myśl sloganu Every Day Ready. W trakcie wystąpienia kryzysu energetycznego podobnie jak pandemii lub innej sytuacji kryzysowej, nie należy panikować. Warto też mieć przygotowane niezbędne akcesoria do przetrwania do czasu naprawy awarii lub nadejścia służb ratunkowych. 

W przypadku ewakuacji z miejsca zamieszkania istotne jest, aby plecaki ewakuacyjne BOB były stosownie spakowane w niezbędne produkty tj. odzież termoaktywna, multitool czy kompas. 

Do naprawy, zszycia lub sklejenia ekwipunku przyda się taśma, lub sznurek z paracordu, a jako alternatywa dla narzędzia wielofunkcyjnego warto wybrać scyzoryki.

Pamiętać należy, że w trakcie podwyższonego stresu nasza pamięć jest ulotna, więc z pomocą przychodzą notesy wodoodporne i długopisy i ołówki pozwalające zanotować niezbędne informacje, np. czas i miejsce zbiórki.

Blackout to sytuacja awaryjna mogąca wydarzyć się przez cały rok, warto więc mieć w pogotowiu śpiwory i karimaty, do wygodnego i komfortowego odpoczynku, w celu oświetlenia wnętrza miejsca przebywania polecamy także wybór starej i sprawdzonej lampy naftowej a jako dodatkowa możliwość ogrzania dłoni lub stóp polecamy zakup ogrzewaczy chemicznych.

Szeroki asortyment naszego sklepu pozwoli Ci odpowiednio przygotować się do dowolnej sytuacji awaryjnej. Nie daj się zaskoczyć i bądź gotowy!