Point & Shoot, the open HOLOSUN HS510C red dot
W strzelectwie dynamicznym poza przemyślaną strategią oraz umiejętnościami liczy się szybkość i precyzja strzału, dlatego tak często przez strzelców wybierane są celowniki kolimatorowe znacznie ułatwiające namierzenie i trafienie celu. Dodatkowo możliwość celowania z obu otwartych oczu oraz brak paralaksy (zniekształceń obrazu występującego w soczewkach) to plusy jakie przemawiają za stosowaniem tego typu rozwiązania. Można śmiało uznać, że obecnie kolimatory są najczęściej wybieranym przyrządem celowniczym w strzelectwie dynamicznym oraz taktycznym.
Na rynku znajdziemy kilka rodzajów celowniku kolimatorowych. Ich zasada działania jest niemal identyczna, polega ona na naświetleniu plamki lub innego znacznika celowniczego na soczewce znajdującej się z przodu celownika. Rozróżniamy kilka rodzajów kolimatorów ze względu na konstrukcję:
Kolimatory otwarte – posiadają z przodu jedną szybę, na której bezpośrednio za pomocą światła laserowego lub źródła światła z diody LED naświetlana jest kropka lub inny znacznik celowniczy.
Kolimatory zamknięte – charakteryzują się zamkniętą konstrukcją najczęściej w formie tuby wypełnionej gazem zapobiegającemu parowaniu, sposób naświetlania plamki odbywa się identycznie jak w kolimatorze otwartym.
Kolimatory holograficzne (pryzmatyczne) – po raz kolejny ich zasada działania jest identyczna z poprzednikami z tą różnicą, że punkt celowniczy lub znacznik naświetlany jest pośrednio za pomocą luster oraz pryzmatu. Pozwala to na uzyskanie tak zwanego holograficznego znacznika celowniczego, który cechuje się doskonałą ostrością i wyrazistością.
Dziś skupimy się na tej pierwszej grupie ponieważ dobrych otwartych celowników kolimatorowych na rynku jest niewiele. Pomijamy oczywiście mikro celowniki często wybierane jako celowniki montowane na broni krótkiej czy strzelbach. Od kilku lat na amerykańskim rynku strzeleckim swą pozycję umacnia firma HOLOSUN zajmująca się produkcją kolimatorów i celowników laserowych przeznaczonych do broni palnej. Dziś przyjrzymy się najbardziej zaawansowanemu celownikowi oferowanego przez tą firmę czyli modelowi Open Reflex HS510C.
CO OTRZYMUJEMY W ZESTAWIE?
Kolimator otrzymujemy w estetycznym plastikowym pudełku znajdującym się w papierowym rękawie. Na opakowaniu zobaczymy zdjęcie kolimatora, wybrane parametry i oznaczenie producenta. Po wyjęciu z papierowego rękawa i podniesieniu pokrywy z logiem producenta wewnątrz znajdujemy kolimator, ściereczkę z mikrofibry, instrukcję obsługi, kluczyk torx z końcówkami w dwóch rozmiarach pasujący do wszystkich śrubek użytych w konstrukcji kolimatora. W zestawie znajdziemy też specjalny kluczyk służący do otwarcia tacki z baterią oraz do regulacji położenia siatki celowniczej oraz zapasową tackę z kompletem 2 śrubek. W zestawie nie znajdziemy baterii CR2032, które należy zakupić osobno.
BUDOWA
HS510C to otwarty ceownik kolimatorowy, którego główna konstrukcja wykonana została z aluminium lotniczego natomiast chroniąca element refleksyjny osłona (kaptur) z tytanu. Cała konstrukcja jest wodoszczelna przy zanurzeniu do 1m pod powierzchnię wody.
Kolimator mocowany jest na standardową szynę Picatinny MIL-STD-1913 za pomocą szybkiego montażu QD z łatwym systemem regulacji. Pozwala on na uzyskanie powtarzalnego punktu odniesienia, dlatego zdjęcie i założenie kolimatora z broni nie powinno powodować utraty zera. Stalowa dźwignia QD posiada zabezpieczenie przed niekontrolowanym otwarciem.
Regulacji położenia punktu celowniczego dokonujemy za pomocą pokręteł na górze i po prawej stronie celownika. Zakres położenia znacznika celowniczego to 40 MOA w obu kierunkach przy skoku 1/2 MOA na klik. Użytkownik sam musi dojść do tego jaki jest kierunek przemieszczania znacznika celowniczego, ponieważ producent nie naniósł takich oznaczeń na kolimator. To chyba autentycznie jedyne przeoczenie jakiego się dopuszczono przy jego projektowaniu i produkcji.
ZNACZNIK CELOWNICZY
Kolimator oferuje znacznik celowniczy znany z kolimatorów holograficznych EOTech, czyli kółko i jedną kropkę – w przypadku HOLOSUN HS510C jest to kółko 65 MOA z krzyżem oraz kropka 2 MOA w jego wnętrzu, co pozwala na szybkie uchwycenie celu i precyzyjny strzał na krótkim i średnim dystansie. Elektronika pozwala na zmianę rodzaju wyświetlana znacznika (kropka / kółko i kropka / kółko) dzięki czemu istnieje możliwość jego dostosowania do preferencji strzelca i wykonywanego zadania. Zmiany znacznika dokonujemy przyciskając i przytrzymując przez 3 sek. przycisk „–”, odbywa się ona cyklicznie we wcześniej opisanej kolejności. Regulacja jasności (tryb MANUAL) i przełączanie trybów pracy odbywa się za pomocą dwóch przycisków „+” i „–” znajdujących się po lewej stronie obudowy.
ZASILANIE
Celownik posiada podwójny system zasilania: z ogniwa fotowoltaicznego (baterii słonecznej) i/lub jednej baterii 3V CR2032. Bateria słoneczna wspiera pracę urządzenia jeśli w kolimatorze znajduje się klasyczna bateria lub zapewnia mu 100% źródło zasilania w przypadku kiedy bateria się wyczerpie lub nie została zainstalowana. Sama bateria wewnątrz celownika mocowana jest w specjalnej tacce, których w zestawie otrzymujemy dwie sztuki, co może oznaczać że albo łatwo je zgubić albo przypadkowo uszkodzić, choć budowa i materiał sprawia wrażenie konstrukcji bardzo wytrzymałej i niezawodnej. Tacka wyposażona jest w uszczelkę oraz dwie śruby zabezpieczające – do wymiany baterii wymagane są dwa narzędzia: torx oraz specjalny kluczyk pozwalający podważyć i wysunąć tackę. Zresztą jest to ten sam kluczyk, który służy do regulacji położenia znacznika celowniczego (do wysunięcia tacki jak i do regulacji położenia punktu można również posłużyć się zwykłym płaskim śrubokrętem). Kolimator posiada przydatną funkcję odpowiadającą za wydłużenia żywotności baterii, jest nią automatyczne wyłączenie, które wygasi siatkę celowniczą po 10 minutach bezczynności. Ale spokojnie, w przypadku nawet najmniejszego drgania/ruchu zasilanie zostaje przywrócone a znacznik celowniczy podświetlony z wcześniej ustawioną jasnością. Chyba, że używany jest trybu AUTO – wtedy jasność punktu celowniczego automatycznie dostosuje się do warunków zewnętrznych.
Warto wspomnieć jeszcze, że zastosowanie baterii słonecznej jest tutaj ciekawym krokiem, bo pozwala znacznie ograniczyć zużycie baterii, a w przypadku zupełnego jej rozładowania nadal podtrzymywać pracę i funkcjonalność kolimatora. Dodatkowo w przypadku korzystania tylko z ogniwa, w trybie AUTO nie musimy martwić się o włączanie lub wyłączanie kolimatora. Niestety takie rozwiązanie ma też swoje wady. Minusem w przypadku takiego rodzaju zasilania jest konieczność dostarczenia minimalnej ilości światła dziennego i niestety strzelanie w nocy lub w pomieszczeniach o ograniczonym oświetleniu w trybie AUTO niestety odpada.
TRYBY PRACY
Celownik posiada dwa tryby pracy: AUTO i MANUAL. Ten pierwszy to tryb domyślny działający z klasyczną baterią lub bez niej. W trybie tym ogniwo fotowoltaiczne wspomaga zamontowaną baterię i zapewnia urządzeniu do 50 000 h pracy ze znacznikiem celowniczym w postaci kropki oraz do 20 000 h ze znacznikiem celowniczym w postaci kółka i kropki. W trybie AUTO bateria słoneczna funkcjonuje także jako miernik natężenia światła dostosowując jasność siatki celowniczej do panujących warunków oświetleniowych. Tryb AUTO może zostać wyłączony poprzez przytrzymanie przez 3 s przycisku „–” minus, przełączamy się wówczas w tryb MANUAL. Energia do wyświetlenia siatki jest w nim pobierana wyłącznie z klasycznej baterii, a przyciski „+” i „–” pozwalają na ręczną zmianę jasności znacznika celowniczego. W przypadku trybu ręcznego mamy do dyspozycji 12 stopni regulacji: 10 stopni dla światła dziennego oraz 2 stopnie dla zastosowania z noktowizją. Podczas przełączania między trybami poziom jasności siatki dla trybu MANUAL jest zapamiętywany. Dla obydwu trybów pracy działa również automatyczne wyłączenie zasilania, którego zasadę działania opisano powyżej.
KALIBRACJA
Kolimator pozwolił wyzerować się bez większego problemu. Metoda BORESIGHT pozwoliła na oddanie pierwszego strzału na 50 m bezpośrednio w obrębie tarczy kalibracyjnej formatu A4. Natomiast spełniło się to, co opisywane było wyżej – brak oznaczenia kierunków przemieszczania się znacznika celowniczego wydłużyła planowany czas kalibracji kolimatora. Regulacja w górę punktu celowania odbywa się poprzez przekręcenie górnej śruby regulacyjnej w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara. W tym samym kierunku (przeciwnym do wskazówek zegara) przekręcając śrubę regulacyjną po prawej stronie kolimatora przemieścimy punkt celowania w prawo. Po kalibracji oddano po trzy szybkie strzały z podparcia do dwóch tarcz na dystansie 50 m co pozwoliło uzyskać skupienie w obrębię 2 cm. Co stanowiło grupę kontrolną do porównania stabilności kalibracji w przyszłości.
PIERWSZE 300 STRZAŁÓW
Podczas kalibracji, treningu i zawodów dynamicznych z zamontowanym kolimatorem HS510C oddano około 300 strzałów. Po oględzinach nie zaobserwowano przemieszczenia lub obluzowania montażu QD. Następnie w celu odniesienia się do nastaw zerujących oddano ponownie po trzy strzały do dwóch tarcz zerujących. Nie zaobserwowano zmiany nastaw zerujących. Trzy strzały pozwoliły nadal osiągając skupienie w obrębie 2 cm na dystansie 50 m w centralnym obrębie tarcz kalibracyjnych. Podczas zawodów dynamicznych kolimator doskonale spełnił swoje zadanie na średnim dystansie (50 m) oraz bliskim (3-5 m).